Een zakelijk conflict kan stilletjes ontstaan. Een verschil van inzicht wordt een discussie, de discussie wordt een strijdpunt. Voor je het weet, zit je vast. De gevolgen zijn groot: verstoorde relaties, stilgevallen projecten en oplopende kosten.
In mijn werk als MfN-registermediator – en eerder als advocaat ondernemingsrecht en bestuurssecretaris in de zorg – zie ik hoe zakelijke conflicten escaleren als er te laat wordt ingegrepen. Vaak is er te lang geprobeerd om het zelf op te lossen of is direct de juridische route gekozen. Terwijl er een alternatief is dat sneller, effectiever en vaak ook zakelijk verstandiger is: mediation.
In deze blog lees je waar zakelijke conflicten over gaan, welke mogelijkheden er zijn om ze op te lossen en wanneer mediation bij een zakelijk conflict de juiste keuze is.
Waar gaat een zakelijk conflict over?
Zakelijke conflicten kunnen overal ontstaan: binnen een directie, tussen aandeelhouders, in een samenwerkingsverband of tussen bestuur en toezichthouders. De oorzaken lopen uiteen, maar vaak zijn het combinaties van zakelijke én persoonlijke factoren.
Veel voorkomende oorzaken:
Onenigheid over visie, strategie of koers – bijvoorbeeld bij grote veranderingen of investeringen.
Financiële afspraken of winstverdeling – lees meer op Onenigheid tussen aandeelhouders.
Rol- of machtsverdeling – bekijk ook Spanning in de bestuurskamer.
Persoonlijke spanningen of miscommunicatie – bijvoorbeeld door verschillende communicatiestijlen of verwachtingen.
In de zorg zie ik regelmatig dat conflicten ook ontstaan door de complexiteit van het werkveld: veel partijen, werkdruk, wettelijke kaders, bestuurlijke gevoeligheden en druk van buitenaf. Daarin helpt mijn ervaring als bestuurssecretaris om belangen te doorgronden en te vertalen naar werkbare afspraken.
Soms gaat het niet eens om het onderwerp van het conflict, maar om de manier waarop erover wordt gesproken. Gesprekken worden herhaald, standpunten verharden en de kans op een oplossing wordt kleiner. In dat stadium kan zelfs een relatief klein verschil van mening leiden tot een grote breuk.
Zakelijk conflict oplossen: welke opties zijn er?
Er zijn meerdere routes om een zakelijk conflict op te lossen. Welke het meest geschikt is, hangt af van de situatie, de relatie tussen partijen en de gewenste snelheid.
Zelf oplossen
Soms lukt het om er samen uit te komen, bijvoorbeeld door een gesprek te voeren onder heldere afspraken. Het voordeel is dat dit snel en kosteloos kan zijn. Het nadeel: zonder structuur of neutrale begeleiding is de kans groot dat oude patronen weer de overhand krijgen.
Gespreksbegeleiding
Dit is een lichtere vorm van interventie dan mediation. De focus ligt op het structureren van het gesprek, zodat partijen zelf tot afspraken komen. Het is vooral geschikt als het conflict nog niet is geëscaleerd, maar de communicatie stokt. Lees meer op Gespreksbegeleiding.
Juridische route
Procederen bij de rechter of een arbitragecommissie. Soms onvermijdelijk, maar meestal kostbaar en tijdrovend. Bovendien is de uitkomst zwart-wit: er is een winnaar en een verliezer. Dat kan de relatie definitief beschadigen.
Zakelijke mediation bij zakelijk conflict
Een neutrale derde helpt partijen om het gesprek weer op gang te brengen en tot afspraken te komen. Alles wat wordt besproken, blijft vertrouwelijk. Het grote verschil met procederen is dat partijen zelf beslissen over de uitkomst. Daardoor is er ruimte voor oplossingen die beter passen bij de zakelijke realiteit én bij de relatie tussen partijen.
Als voormalig advocaat ondernemingsrecht zie ik dat mediation vaak sneller en zakelijk efficiënter is, zeker in complexe dossiers met meerdere belangen. Als bestuurssecretaris weet ik hoe waardevol het is om bestuurlijke rust te herstellen voordat een conflict de hele organisatie raakt.
Vijf signalen dat je zakelijke mediation moet overwegen
Gesprekken lopen steeds vast – dezelfde discussie wordt herhaald zonder resultaat.
Er is wederzijds wantrouwen – afspraken worden niet meer geloofd of nageleefd.
Het conflict kost te veel tijd, energie of geld – en dat gaat ten koste van de kernactiviteiten.
Er dreigt juridische escalatie – bijvoorbeeld doordat advocaten al zijn ingeschakeld.
De relatie is belangrijk om te behouden – bijvoorbeeld tussen aandeelhouders, samenwerkingspartners of bestuurders.
Wanneer een of meer van deze signalen herkenbaar zijn, is het tijd om zakelijke mediation te overwegen. Hoe eerder je begint, hoe groter de kans dat er nog ruimte is om samen tot een oplossing te komen.
Wat levert mediation op bij zakelijke conflicten?
Mediation bij een zakelijk conflict levert vaak meer op dan alleen het oplossen van het directe probleem. Het kan ook structurele verbeteringen in de samenwerking brengen. Enkele voordelen:
Snellere duidelijkheid – trajecten duren vaak weken in plaats van maanden of jaren.
Kostenbesparing – minder juridische kosten, minder verloren werktijd.
Grip op de uitkomst – partijen bepalen zelf de oplossing, binnen hun zakelijke en persoonlijke belangen.
Herstel of behoud van werkrelaties – essentieel als partijen in de toekomst nog met elkaar te maken hebben.
Creatieve afspraken – oplossingen die buiten een juridisch kader vallen, maar in de praktijk beter werken.
Met mijn achtergrond in het ondernemingsrecht en bestuurlijke ervaring in de zorg weet ik dat deze voordelen vaak zwaarder wegen dan het formele gelijk krijgen via een rechter. Vooral in situaties waar continuïteit en reputatie belangrijk zijn, is mediation zakelijk de verstandige keuze.
Casus: zakelijk conflict oplossen in de praktijk
Een middelgroot bedrijf in de technische sector. Twee bestuurders met elk hun eigen rol: de één operationeel, de ander commercieel. Jarenlang ging het goed, tot er verschil van inzicht ontstond over investeringen en personeelsbeleid. Gesprekken liepen vast, mails werden korter en zakelijker. Uiteindelijk schakelde één van hen een advocaat in.
De situatie dreigde te ontsporen. Omdat beide bestuurders beseften dat een juridische strijd de onderneming zou beschadigen, kozen ze voor zakelijke mediation. In individuele gesprekken werd duidelijk waar het werkelijke probleem lag: het wederzijds vertrouwen was weg, vooral door verkeerde aannames en gebrekkige communicatie.
Tijdens de gezamenlijke gesprekken kwamen alle opties op tafel. Herstel van de samenwerking bleek niet haalbaar, maar er werd wel overeenstemming bereikt over een afscheid en een overgangsperiode. De onderneming bleef stabiel draaien, klanten merkten niets van het conflict, en beide partijen konden met opgeheven hoofd verder.
Zonder mediation was dit waarschijnlijk geëindigd in een kostbare en langdurige rechtszaak, met grote schade voor de onderneming.
Lees hier meer over Gespreksbegeleiding in de bestuurskamer of Mediation in de bestuurskamer.
Zakelijk conflict oplossen? Wacht niet te lang
Een van de grootste valkuilen bij zakelijke conflicten is te lang wachten met het inschakelen van hulp. Hoe langer het conflict voortduurt, hoe meer standpunten verharden en hoe kleiner de kans op een werkbare oplossing.
Te vroeg starten is zelden een probleem. Je kunt altijd eerst kijken of gespreksbegeleiding voldoende is om de communicatie weer op gang te brengen. Maar te laat starten betekent vaak dat er eerst veel energie moet worden gestoken in het herstellen van schade voordat er ruimte is voor oplossingen.
Mediation werkt het best als er nog iets te kiezen valt. Als de deur nog openstaat naar meerdere scenario’s, is de kans groter dat partijen tot een duurzame afspraak komen.
Overweeg je mediation bij een zakelijk conflict?
Zakelijke conflicten zijn zelden alleen een kwestie van inhoud. Er spelen belangen, emoties en relaties mee die in een juridische procedure vaak geen plek krijgen. Mediation biedt de ruimte om al die elementen mee te nemen in de oplossing.
Wil je meer weten over hoe ik werk? Lees dan mijn pagina over Zakelijke mediation of bekijk specifieke situaties zoals Onenigheid tussen aandeelhouders en Spanning in de bestuurskamer.
Wil je weten of mediation in jouw situatie passend is? Neem gerust contact met me op voor een vrijblijvend gesprek. Bel of app me op 06-23038960. Liever teruggebeld worden? Vul onderstaand formulier in.
